Cytologia płynna, zwana także cytologią cienkowarstwową lub Liquid Based Cytology (LBC), to nowoczesna metoda badania cytologicznego, która służy do wykrywania zmian przedrakowych i rakowych na szyjce macicy.
Podczas badania cytologicznego, lekarz pobiera próbkę komórek z szyjki macicy za pomocą szczoteczki lub innego narzędzia. W tradycyjnej cytologii, te komórki są następnie bezpośrednio nanoszone na szkiełko mikroskopowe. W przypadku cytologii płynnej, pobrane komórki są umieszczane w specjalnym płynie, który jest następnie przetwarzany w laboratorium.
Głównym celem tej procedury jest usunięcie niepotrzebnych elementów, takich jak śluz czy krwinki czerwone, co pozwala na uzyskanie czystej próbki komórek. Następnie, za pomocą specjalistycznego sprzętu, tworzona jest jednolita warstwa komórek na szkiełku mikroskopowym. Tak przygotowana próbka jest barwiona i badana pod mikroskopem.
Cytologia płynna ma kilka zalet w porównaniu do tradycyjnej cytologii. Pozwala na uzyskanie bardziej reprezentatywnej i czytelnej próbki, co zwiększa dokładność wyników. Ponadto, z tej samej próbki płynnej można wykonywać dodatkowe testy, takie jak testy na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Jest to standardowe badanie przesiewowe w wielu krajach, w tym w Polsce, zalecane dla kobiet w określonym przedziale wiekowym, zazwyczaj w przedziale wiekowym od 25 do 59 lat, co 3 lata , po dwóch kolejnych wynikach negatywnych. Dzięki regularnym badaniom cytologicznym ,możliwe jest wczesne wykrycie zmian przedrakowych na szyjce macicy, co znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie.